Ciągłe przebywanie z seniorami i zmaganie się z ich trudnościami daleko od swojego domu, jest dla Opiekunów źródłem stresu i wielu obciążeń. Może to być powodem nie tylko przewlekłego zmęczenia i niechęci do pracy, ale przede wszystkim może wywoływać wiele objawów fizycznych (bóle głowy, problem z ciśnieniem krwi, zaburzenia snu, skłonność do infekcji, zaburzenia odżywiania: objadanie się/niedojadanie, nałogi) i psychicznych (problem z koncentracją uwagi, wahania nastroju, przygnębienie, płaczliwość, poczucie beznadziei i bezsensu).
Złe samopoczucie Opiekuna, przekłada się natomiast na relacje z podopiecznym oraz jakość świadczonej przez niego opieki. Jak zatem pracować, by się nie wypalać? Jak chronić siebie i pielęgnować swoją motywację do pracy?
Kilka faktów:
- Najbardziej zagrożone wypaleniem zawodowym są osoby wykonujące zawody związane z opieką nad innymi: lekarze, pielęgniarki, opiekunowie.
- Wypalenie jest zaraźliwe (np. poprzez ciągłe narzekanie) i wywołuje dodatkowy stres u innych pracowników.
- Wypalenie częściej występuje u młodych niż u starszych pracowników.
- Mężczyźni i kobiety doświadczają wypalenia w podobnym stopniu.
- Osoby samotne częściej doświadczają wypalenia niż te, które mają rodziny.
- Wypalenie zawodowe u każdego może wyglądać inaczej, stąd też bardzo trudno jest je rozpoznawać i leczyć.
- Mimo pojawiających się objawów, człowiek rzadko łączy ich występowanie z problemami w pracy.
RADY EKSPERTA
Nasz ekspert – Katarzyna Nowak-Ledniowska
Psycholog, psychoterapeuta i wykładowca zawodowo związana z pracą z pacjentem w podeszłym wieku, przewlekle chorym i umierającym oraz jego rodziną i opiekunami.
- Bądź świadomy swojego zawodu. Przed wypaleniem zawodowym chroni wiedza na temat oczekiwań, zadań, trudności i zagrożeń związanych z wykonywaniem roli Opiekuna osób starszych.
- W pracy z seniorem stawiaj sobie realne cele. Zmieniaj te niemożliwe do spełnienia (jak np. wyzdrowienie) na leżące w twoim zasięgu (poprawa jakości życia).
- Traktuj swoje obowiązki jak „wyzwanie“ a nie „zagrożenie” czy „strata”.
- Podkreślaj pozytywne strony Twojego zawodu.
- Zastanów się, co cenisz w swojej pracy? (niezależnie od tego, co Ci przeszkadza) Jakie ważne dla Ciebie wartości możesz realizować w swojej pracy? (niezależnie od napotykanych czasami przeszkód).
- Stale poszukuj profesjonalnej wiedzy i korzystaj z możliwości rozwoju zawodowego. Im więcej potrafisz – tym lżej Ci się pracuje.
- W pracy w rodzinie znajdź sprawy, które są pod Twoją kontrolą, niezależnie od ograniczeń nałożonych Ci przez innych.
- Traktuj sprawy zawodowe mniej osobiście. Pamiętaj, że każdy senior ma swoje kłopoty, problemy i frustracje – one nie dotyczą Cię osobiście, nie mogą Cię zranić.
- Przedstawiaj ludziom swoje oczekiwania i stawiaj granice.
- Troskę o innych uzupełnij troską o siebie.
- Staraj się zachowywać równowagę pomiędzy życiem osobistym i zawodowym, ustal priorytety.
- Określ hierarchię zadań, celów i wartości.
- Rozwijaj poczucie humoru, zainteresowania i aktywność, które pozwalają Ci utrzymywać i wzmacniać optymizm.
- Stale utwierdzaj się w przekonaniu, jak ważną pracę wykonujesz!
