Zadzwoń już teraz!
Lekcja nr 17: Ostern steht vor der Tür - czyli przygotowania do Wielkiej Nocy
Wielkanocne przygotowania to nie tylko mnóstwo przygotowań i emocji, ale także sporo okazji do nauki. Wykorzystaj je i mów jeszcze lepiej po niemiecku! Rozmawiaj z podopiecznym, korzystaj z lektury gazet, oglądaj telewizję i utrwalaj poznane słówka. Warto także ułożyć oryginalne życzenia, które potem złożysz podopiecznemu i jego rodzinie. Mam nadzieję, że przydadzą Wam się do tego związane z Wielkanocą zwroty użyte w naszej lekcji. Do dzieła!
1
Starsza pani powiedziała mi, że Święta spędza się w Niemczech w rodzinnym gronie - na rozmowach przy stole lub aktywnie, np. na wycieczkach. Niemcy robią czasem pisanki, ale nie idą z koszykami do święcenia. Wielki Piątek to dla nich dzień, w którym uczestniczy się w nabożeństwach. Obiecałam więc pani Doris, że wybierzemy się razem do kościoła.
Frau Schulz, Ostern steht vor der Tür und ich bin sehr neugierig, welche Osterbräuche es in Deutschland gibt. Ich verbringe diese Zeit hier zum ersten Mal und möchte erfahren, was in Deutschland typisch für das Fest ist.
[Frał Szulc, Ostern sztejt for der Tyr und iś byn zea nojgieryś, welsie Osterbrojsie es in Dojczland gibt. Iś ferbringe dize Cajt hir cum ersten Mal und myśte erfaren, was in Dojczland typisz fyr das Fest yst.]
Pani Schulz, zbliżają się Święta Wielkanocne i jestem bardzo ciekawa, jakie zwyczaje wielkanocne obowiązują w Niemczech. Ten czas spędzam tutaj po raz pierwszy i chciałabym się dowiedzieć, co jest typowe dla tego święta w Niemczech.
Odsłuchaj dialog
Ukryj
Ukryj
Ostern ist für uns vor allem eine Zeit, die man im Familienkreis verbringt und gemeinsam feiert. Die ganze Familie trifft sich, das ist die Zeit für Gespräche, leckeres Essen und natürlich für Erholung. Viele Familien nutzen die Tage für einen Kurzurlaub oder Ausflüge. In Deutschland gibt es natürlich viele verschiedene Bräuche, die mit Ostern verbunden sind. Ich bin aber sicher, bei uns feiert man Ostern ähnlich wie in Polen.
[Ostern yst fyr uns for alem ajne Cajt, di man im Familjenkrajs ferbringt und gemajnzam fajert. Di gance Familie trift zyś, das yst di Cajt fyr Geszpresie, lekeres Esen und natyrliś fyr Erholung. Fyle Familjen nucen di Tage fyr ajnen Kurcurlałb oda Ałsflyge. In Dojczland gibt es natyrliś fyle ferszidene Brojsie, di myt Ostern ferbunden zind. Iś byn aba zysia, baj uns fajert man Ostern enlyś wi in Polen.]
Wielkanoc oznacza dla nas przede wszystkim czas, który spędza się w gronie rodzinnym i wspólnie świętuje. Cała rodzina się spotyka, jest to czas na rozmowy, pyszne jedzenie i naturalnie na odpoczynek. Wiele rodzin wykorzystuje te dni na krótki urlop czy wycieczki. Mamy oczywiście wiele zwyczajów, które są związane z Wielkanocą. Jestem jednak pewna, że u nas świętuje się podobnie, jak w Polsce.
Gehen Sie also auch am Karsamstag mit dem Osterkorb in die Kirche, um ihn zu weihen?
[Gejen Zi alzo ałch am Karzamstag myt dem Osterkorb in di Kirsie, um in cu wajen?]
Udaje się więc Pani także w Wielką Sobotę do kościoła z wielkanocnym koszyczkiem, żeby go poświęcić?
Och nein, wir kennen das nicht. Und was befindet sich in diesem Korb?
[Och najn, wir kenen das nyśt. Und was befindet zyś in dizem Korb?]
Och nie, tego nie znamy. A co znajduje się w tym koszyku?
Er wird mit bemalten Eiern, Brot, Kuchen, Salz und weißen Würsten gefüllt. Am Ostersonntagmorgen essen wir eine saure Mehlsuppe mit den geweihten Speisen aus dem Korb.
[Er wird myt bemalten Ajern, Brot, Kuchen, Zalc und wajsen Wyrsten gefylt. Am Osterzontagmorgen esen wir ajne załre Melzupe myt den gewajten Szpajzen ałs dem Korb.]
On jest wypełniany pisankami, chlebem, ciastem, solą i biała kiełbasą. W niedzielny wielkanocny poranek jemy barszcz biały z poświęconymi potrawami z koszyka.
Die gefärbten Eier dienen wahrscheinlich in allen Ländern als Ostersymbol. In der Zeit vor Ostern bemalen die Kinder die Eier bunt und haben viel Spaß dabei.
[Di geferbten Aja dinen warszajnlyś in alen Lendern als Ostersymbol. In der Cajt for Ostern bemalen di Kinda di Aja und haben fyl Szpas dabaj.]
Malowane jajka są symbolem Świąt Wielkanocnych prawdopodobnie we wszystkich krajach. Przed Wielkanocą dzieci malują kolorowo jajka i mają przy tym dużo zabawy.
Ich habe gehört, dass Karfreitag in Deutschland ein freier Tag ist.
[Iś habe gehyrt, das Karfrajtag in Dojczland ajn frajer Tag yst.]
Słyszałam, że Wielki Piątek jest w Niemczech dniem wolnym.
Ja, das stimmt. Das ist ein Tag, an dem manche Leute in die Kirche gehen. Sie beten und nehmen am Gottesdienst teil. In diesem Jahr möchte ich auch am Karfreitag in die Kirche gehen.
[Ja, das sztimt. Das yst ajn Tag, an dem mansie Lojte in di Kirsie gejen. Zi beten und nejmen am Gotesdinst tajl. In dizem Jar myśte iś ałch am Karfrajtag in di Kirsie gejen.]
Zgadza się. To jest dzień, który niektórzy ludzie spędzają w kościele. Oni modlą się i biorą udział w nabożeństwie. W tym roku również chciałabym się udać w Wielki Piątek do kościoła.
Ich werde Sie gern begleiten. Ich schaue früher nach, wann die Gottesdienste beginnen. Ich befürchte jedoch, dass ich Probleme mit der Verständigung haben könnte.
[Iś werde Zi gern beglajten. Iś szałe frua nach, wann di Gotesdinste beginen. Iś befyrśte jedoch, das iś Problejme myt der Fersztendigung haben kynte.]
Będę Pani chętnie towarzyszyć. Spojrzę wcześniej, kiedy zaczynają się nabożeństwa. Obawiam się jednak, że mogę mieć problemy ze zrozumieniem.
Sie verstehen schon doch alles, also machen Sie keine Sorgen!
[Zi fersztejen szon doch ales, alzo machen Zi kajne Zorgen!]
Przecież rozumie Pani już wszystko, więc proszę się nie martwić.
2
Następnego dnia rozpoczęłyśmy przygotowania do Wielkiej Nocy. Zaproponowałam mojej podopiecznej zrobienie pisanek. Dużo radości dostarczyło nam to wspólne zajęcie. Pani Doris powiedziała, że możemy również stworzyć wielkanocny bukiet. Kiedy moja podopieczna wyjaśniła mi, jak się go robi, uznałam, że to świetny pomysł.
Ich habe schon vergessen, wie viel Spaß die Osterbräuche machen können.
[Iś habe szon fergesen, wi fyl Szpas di Osterbrojsie machen kynen.]
Zapomniałam już, jak wiele przyjemności mogą sprawiać zwyczaje wielkanocne.
Odsłuchaj dialog
Ukryj
Ukryj
Ich freue mich, dass ich Sie dafür begeistern konnte, die Eier zu bemalen und zu verzieren.
[Iś froje myś, das iś Zi dafyr begajstern konnte, di Aja cu bemalen und cu ferciren.]
Cieszę się, że dała się Pani namówić do malowania i ozdabiania jajek.
Wir können danach den Osterstrauß basteln. Was halten Sie davon?
[Wir kynen danach den Ostersztraus basteln. Was halten Zi dafon?]
Możemy później zrobić bukiet wielkanocny. Co Pani o tym myśli?
Gern, aber ich weiß nicht genau, wie er aussehen soll.
[Gern, aba iś wajs nyśt genał, wi er ałszejen zol.]
Chętnie, ale nie wiem dokładnie, jak on powinien wyglądać.
Das sind frische, grüne Zweige, die man in die Vase stellt und mit bemalten Eier schmückt.
[Das zind frisze, gryne Cfajge, di man in di Waze sztelt und myt bemalten Aja szmykt.]
To są świeże zielone gałązki, które wstawia się do wazonu i ozdabia pisankami.
Dank dem Osterstrauß werden wir den Frühling im Haus fühlen.
[Dank dem Ostersztraus werden wir den Fryjling im Hałz fylen.]
Dzięki bukietowi poczujemy w domu wiosnę.
3
Starsza pani poprosiła mnie, abym w Wielką Sobotę przygotowała niespodziankę dla dzieci. Popularny zwyczaj nakazuje ukryć w ogrodzie słodkości, aby maluchy mogły je potem znaleźć i wierzyć, że zostawił je dla nich wielkanocny zajączek. Po szczegóły tej historii pani Doris odesłała mnie do swojego syna. W dzieciństwie był on mistrzem w znajdowaniu ukrytych wielkanocnych "skarbów". Moja podopieczna obiecała też pokazać zdjęcia, na których zostało to uwiecznione.
Frau Oleksy, ich möchte Sie bitten, die bemalten Eier und Süßigkeiten im Garten für die Kinder zu verstecken.
[Frał Oleksy, iś myśte Zi biten, di bemaltne Aja und Zysyśkajten im Garten fyr di Kinda cu ferszteken.]
Pani Oleksy, chciałabym Panią prosić o ukrycie w ogrodzie pomalowanych jajek i słodyczy dla dzieci.
Odsłuchaj dialog
Ukryj
Ukryj
Wozu? Ist es auch ein bekannter Osterbrauch?
[Wocu? Yst es ałch ajn bekanter Osterbrałch?]
Po co? Czy to też jest jakiś znany zwyczaj wielkanocny?
Ja, es ist sehr populär, dass die Kinder sich am Ostersonntag im Garten auf die Suche nach den Ostereiern machen. Die Kinder glauben, dass die Eier vom Osterhasen für sie versteckt wurden und freuen sich darüber.
[Ja, es yst zea populer, das di Kinda zyś am Osterzontag im Garten ałf di Zuche nach den Osterajern machen. Di Kinda glałben, das di Aja fom Osterhazen fyr zi fersztekt wurden und frojen zyś daryba.]
Tak, to jest bardzo popularne, że dzieci w niedzielę wielkanocną szukają w ogrodzie jajek. Dzieci wierzą, że jajka zostały dla nich ukryte przez zajączka wielkanocnego i cieszą się bardzo z tego.
Und gibt es vielleicht eine Erklärung, warum der Osterhase die Ostereier in den Garten bringt? Ein Hase kann doch schließlich keine Eier legen...
[Und gibt es fylajśt ajne Erklejrung, warum der Osterhaze di Osteraja in den Garten bringt? Ajn Haze kann doch szlislyś kajne Aja lejgen?]
A istnieje jakieś wyjaśnienie, dlaczego zajączek wielkanocny przynosi jajka do ogrodu? Zając może w końcu nie położyć żadnych jaj...
Ach sicherlich, aber ich kann mich jetzt nicht daran erinnern. Sie müssen meinen Sohn danach fragen, wenn er am Sonntag kommt. Er mag Legenden und kann stundenlang davon erzählen.
[Ach zysierliś, aba iś kan myś ject nyśt daran erinern. Zi mysen majnen Zon danach fragen, wen er am Zontag komt. Er mag Legenden und kan sztundenlang dafon ercejlen.]
Ach z pewnością, ale nie mogę sobie teraz tego przypomnieć. Musi Pani zapytać mojego syna, jak przyjedzie w niedzielę. On uwielbia legendy i może godzinami o tym opowiadać.
Hat er auch Eier gesucht, als er klein war?
[Hat er ałch Aja gezucht, als er klajn war?]
Czy on też szukał jajek, gdy był mały?
Natürlich, das war für ihn der beste Höhepunkt von Ostern. Er hat immer alle versteckten Eier gefunden. Ich habe noch irgendwo Fotos, auf denen man sehen kann, wie er nach den Eiern sucht. Ich zeige sie Ihnen heute Abend.
[Natyrliś, das war fyr in der beste Hyepunkt fon Ostern. Er hat ima ale fersztekten Aja gefunden. Iś habe noch irgendwo Fotos, ałf denen man zejen kan, wi er nach den Aja zucht. Iś cajge zi Inen hojte Abend.]
Oczywiście, to był dla niego najlepszy punkt Wielkanocy. On zawsze znajdywał wszystkie ukryte jajka. Mam jeszcze gdzieś zdjęcia, na których można zobaczyć, jak on szuka jajek. Pokażę je Pani dzisiaj wieczorem.
Toll.
[Tol.]
Wspaniale.
4
Na myśl o Świętach przychodziły mi do głowy same polskie potrawy. Poprosiłam więc o pomoc panią Doris. Obiecała, że pokaże mi, jak przygotować tradycyjną chałkę z rodzynkami i migdałami, bez której nie może się obyć tutejsze wielkanocne śniadanie.
Frau Schulz, ich habe keine Ahnung, welche Speisen man für Ostern vorbereiten soll. Haben Sie einen speziellen Wunsch?
[Frał Szulc, iś habe kajne Anung, welsie Szpajzen man fyr Ostern forberajten zol. Haben Zi ajnen szpecjelen Wunsz?]
Pani Schulz, nie mam pojęcia, jakie potrawy powinno się przygotować na Święta. Ma Pani jakieś specjalne życzenie?
Odsłuchaj dialog
Ukryj
Ukryj
Ich kann Ihnen beibringen, wie man einen traditionellen Osterzopf vorbereitet. Als ich Kind war, hat ihn meine Großmutter immer gebacken. Also für mich ist das Ostersonntagsfrühstück ohne Osterzopf einfach unvorstellbar.
[Iś kan Inen bajbringen wi man ajnen tradicjonelen Ostercopf forberajtet. Als iś Kind war, hat in majne Grosmuta ima gebaken. Alzo fyr myś yst das Osterzontagsfrysztyk one Ostercopf ajnfach unforsztelbar.]
Mogę Panią nauczyć, jak przygotowuje się tradycyjną chałkę wielkanocną. Kiedy byłam dzieckiem, moja babcia zawsze ją piekła. Tak więc Wielkanocne śniadanie bez niej jest dla mnie po prostu niewyobrażalne.
Das klingt interesant. Es wäre mir sehr nett. Wie wird der Osterzopf denn gemacht?
[Das klingt interesant. Es wejre mir zea net. Wi wird der Ostercopf den gemachtt?]
To brzmi ciekawie. Będzie mi bardzo miło. Jak się ją robi?
Man füllt ihn mit Rosinen und Mandeln. Er schmeckt auch sehr gut mit frischer Butter. Wer es mag, kann ihn ebenfalls mit Marmelade oder Honig bestreichen.
[Man fylt in myt Rozinen und Mandeln. Er szmekt ałch zea gut myt friszer Buta. Wer es mag, kan in ejbenfals myt Marmelade oda Honyś besztrajsien.]
Nadziewa się rodzynkami i migdałami. Smakuje też bardzo dobrze ze świeżym masłem. Kto lubi, może ją także posmarować marmoladą lub miodem.
Das ist sicher sehr lecker.
[Das yst zysia leka.]
To jest z pewnością pyszne.
Dodaj komentarz
Komentarze